Jak ogarnąć plan zajęć na studiach?

Idąc na studia stosunkowo nową rzeczą, z jaką się spotkasz jest plan zajęć. Różni się on trochę od planu lekcji, który znasz już z wcześniejszych etapów edukacji. Jego nieznajomość lub błędne odczytanie może Ci narobić wielu problemów, już od początku studiów. Zobacz jak łatwo ogarnąć plan zajęć na studiach.

Zanim jeszcze przejdę do omawiania samego planu zajęć przybliżę Ci, jakie rodzaje zajęć możesz mieć na studiach. Różnią się one formą zaangażowania studenta i wykładowcy.

Typy zajęć, które możesz mieć na studiach

1. Wykład

Wykład jest stosunkowo najprostszą formą zajęć dla studenta. Nie wymaga od Ciebie większego zaangażowania, a nawet Twojej obecności. Wykład nie jest obowiązkowy. To czas wykładowcy, ponieważ będzie się on tutaj najwięcej angażował i próbował przyciągnąć uwagę słuchaczy. Oczywiście na frekwencję, na tych zajęciach będzie miało wpływ kilka czynników. Przykładem mogą być:

• sposób prowadzenia,
• osobowość wykładowcy,
• przydatność przedstawianych treści,
• łączenie zajęć z pracą przez słuchaczy,
• słabe wykłady, z których nie wynosisz dużo wiedzy.

Rozważ jednak na poważnie swoje uczestnictwo w tej formie zajęć, ponieważ może mieć to poważne konsekwencje w niedalekiej przyszłości. Na wykładach są często poruszane treści i teoria, które wykorzystuje się na ćwiczeniach. Samodzielnie będziesz miał trudniej zrozumieć przerabiany materiał. Na wykładach zaś istnieje przeważnie możliwość dopytania prowadzącego o szczegóły lub dokładniejsze wyjaśnienie skomplikowanych zagadnień. Prowadzący tę formę zajęć musi mieć przynajmniej tytuł doktora. Zajęcia odbywają się w dużych salach (aulach) i dla dużej grupy słuchaczy (często dla całego roku).

Warto robić własne notatki i siadać w pierwszej ławce, zwłaszcza jeżeli przedmiot jest trudny. Osobiście polecam Ci siadać najbliżej, jak tylko się da, jeżeli chodzi o matematykę lub geometrię wykreśleń. Miałem z nimi największe problemy na studiach – głównie przez to, że zlekceważyłem chodzenie na wykłady lub robienie własnych notatek.

2. Ćwiczenia

Ćwiczenia są formą, która zmusza do aktywności studenta. Jest to obowiązkowa forma zajęć, a opuszczenie kilku z nich może skutkować automatycznym niezaliczeniem przedmiotu lub co gorsza skreśleniem z listy studentów. Od 2017 roku, prowadzący ćwiczenia ma obowiązek zgłosić do dziekanatu trzy Twoje nieusprawiedliwione nieobecności. Dziekanat zaś, na tej podstawie może skreślić Cię z listy studentów. Na ćwiczeniach, bardzo przydają się notatki z wykładów. Prowadzący rozwiązują na nich zadania i problemy z udziałem studentów, często przy tablicy. Można też pracować w grupach kilkuosobowych (najczęściej 3-5 osób), żeby na koniec przedstawić prowadzącemu wyniki pracy.

W tej formie zajęć bierze udział kilkanaście osób i mogą prowadzić je nawet doktoranci. Warto być na nich aktywnym, ponieważ aktywność ta jest często odnotowywana przez prowadzącego i może wpłynąć na podwyższenie oceny końcowej. Formą zaliczenia tej formy zajęć jest na ogół kolokwium, jednak zdarzają się wspólne projekty grupowe, referaty lub inne formy zaliczenia określone przez prowadzącego.

3. Laboratoria

Laboratoria (ćwiczenia laboratoryjne) to ćwiczenia z użyciem specjalnych materiałów i/lub niezbędnego sprzętu. Przeprowadzane są w miejscach do tego przystosowanych, czyli laboratoriach. Odbywają się w jeszcze mniejszych grupach niż ćwiczenia. Dotyczą głównie studentów Politechnik, Uniwersytetów oraz Uczelni Przyrodniczych. Rzadziej występują na wydziałach humanistycznych. Mogą to być zwykłe zajęcia przy komputerach z użyciem specjalistycznego oprogramowania, budowanie prototypu pojazdu mechanicznego albo zajęcia w pracowni chemicznej z różnego rodzaju odczynnikami. W każdym z tych przypadków ważne jest wcześniejsze przygotowanie się, skupienie, a nawet zachowanie szczególnej ostrożności. To ostatnie jest szczególnie zalecane, gdy uczestnicy mają do czynienia z urządzeniami i preparatami, które mogą spowodować uszczerbek na ich zdrowiu, a nawet utratę życia. Serio, drobna nieuwaga może spowodować nieodwracalne skutki dla Ciebie lub któregoś z Twoich kolegów.

Tutaj również warto być aktywnym i dobrze zapoznać się z wcześniejszą instrukcją planowanego zadania. Być może będzie to nagrodzone przez prowadzące. Zaliczenie laboratoriów na ogół sprowadza się do zrobienia sprawozdania z przebiegu ćwiczenia oraz napisania wniosków końcowych lub zaliczenia kolokwium.

Są jeszcze inne formy, jednak na początek te trzy w zupełności Ci wystarczą. Pozostałe to pochodne wykładów, ćwiczeń i laboratoriów. Dlatego teraz przejdziemy to tego, jak ogarnąć plan zajęć na studiach.

Plan zajęć na studiach i jak go interpretować?

Myślę, że najszybciej zrozumiesz swój plan zajęć, gdy przerobimy jakiś przykład. Łatwo odnajdziesz wspólne elementy i będziesz wiedział, co oznaczają.

Przykładowe plany znalazłem na stronach poszczególnych wydziałów/uczelni.

Plan zajęć dla studentów 1 roku Wydziału Inżynierii Lądowej PW

Rysunek: Plan zajęć dla studentów Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej
źródło: opracowanie własne wg [2]

Pozycja 1 i 2

W tych częściach mamy wyraźnie napisane dla których studentów jest ten plan. Powyższy plan zajęć jest więc dla studentów studiów stacjonarnych Wydziału Inżynierii Lądowej, I stopnia i na 1 semestrze (czyli również 1 roku). Plan jest aktualny, ponieważ dotyczy roku akademickiego 2019/2020.

Pozycja 3

Kolejna część dotyczy grup ćwiczeniowych lub laboratoryjnych. Nie ma tutaj oddzielnie wyszczególnionych oraz nazwanych grup ćwiczeniowych i laboratoryjnych. Należy zatem przyjąć, że są one takie same lub dotyczą mniejszego z możliwych podziałów, czyli grup laboratoryjnych. W rozpatrywanym przez nas przypadku są to najpewniej grupy laboratoryjne, ponieważ część zajęć jest prowadzonych dla 2 takich grup. Sugeruje to, że są to wtedy ćwiczenia. Zwróć uwagę, że jest aż 17 różnych grup, jednak podział ten jest bardzo czytelny i mocno upraszcza organizację.

Żeby prawidłowo korzystać, ze swojego planu zajęć, najpierw musisz dowiedzieć się, do jakiej grupy należysz. Podziału na grupy dokonał dziekanat i to tam najprawdopodobniej dowiesz się, do której z nich należysz. Kiedyś normalnie publikowano listy poszczególnych grup z nazwiskami studentów. Teraz jednak z uwagi na ochronę Twoich danych osobowych (RODO) częściej spotkasz się z numerem swojego indeksu. Naucz się więc go na pamięć lub zapisz i mniej zawsze pod ręką. Przyda Ci się na przykład, gdy będziesz chciał sprawdzić swój wyniki z ostatniego kolokwium.

Pozycja 4

To nic innego jak podział na dni oraz godziny zajęć. Zwróć uwagę, że na studiach przerwy są dłuższe pomiędzy zajęciami niż np. w liceum. Teraz mają aż 15 minut. Przejdźmy teraz do bardziej szczegółowej interpretacji planu zajęć.

Rysunek: Plan zajęć dla studentów Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej
źródło: opracowanie własne wg [2]

Szczegółowa interpretacja

Pozycja 5 i 6

Obecność na zajęciach większej liczby grup może nam zasugerować, że będzie to wykład (w większej sali, czyli auli). Dodatkowo została podana nazwa przedmiotu – jest to Chemia budowlana. Napis s. 636 oznacza, że zajęcia odbędą się w sali 636. Kolejne zajęcia, czyli Geometria wykreślna o godz. 10:15, odbędzie się w sali 134. Jednak dopisek przy numerze sali „Gmach Główny” sugeruje nam, że nie będzie to ten sam budynek, w którym odbyły się poprzednie zajęcia. Taka sytuacja może również dotyczyć Twojego wydziału. Zwłaszcza, gdy dysponuje on większą liczbą budynków do przeprowadzania zajęć dydaktycznych. Czasami powstają duże niedogodności dla studentów z tego powodu. Na przykład, gdy budynek, w którym są laboratoria znajduje się kilka kilometrów od budynku, w którym masz ponad 90% zajęć. Gdy zdarzy się podobna sytuacja również u Ciebie, warto to zgłosić do dziekanatu – może będzie możliwa korekta planu.

Pozycja 7

Twórcy planu zdecydowali się w środku podać dodatkowe informacje:

• zapis Gmach Główny PW, Plac Politechniki 1 – podaje dokładny adres,
• zajęcia laboratoryjne z przedmiotu Chemia budowlana odbędą się od 10 października,
• harmonogram jednorazowych, obowiązkowych zajęć podano poniżej (na końcu tego planu).

Pozycja 8

Zajęcia z Analizy odbywają się co dwa tygodnie. W pierwszym tygodniu i każdym kolejnym nieparzystym (3, 5, … 13) przychodzi grupa 1 i 2, natomiast w drugim i każdym parzystym (2, 4, … 14). Wiedząc, że semestr ma 15 tygodni można też przewidzieć, że na ostatnich zajęciach przyjdą wszystkie grupy (1-4) na wspólne zaliczenie. Ale o tym najpewniej powie prowadzący ćwiczenia.

Rysunek: Dodatkowe informacje w planie zajęć
źródło: strona Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej [2]

Na ostatniej stronie omawianego planu zajęć można przeczytać o wcześniej wypomnianych zajęciach obowiązkowych. Znajdują się tu konkretne nazwy zajęć i ich terminy z wyszczególnieniem grup.

Plan zajęć dla studentów Informatyki Mazowieckiej Uczelni Publicznej w Płocku

Rysunek: Plan zajęć studiów stacjonarnych dla studentów Informatyki Mazowieckiej Uczelni Publicznej
źródło: opracowanie własne wg [3]

Nieco inaczej do planu zajęć dla studentów informatyki podeszła administracja byłych PWSZów w Płocku, czyli obecnej Mazowieckiej Uczelni Publicznej w Płocku. Podają oni plan zajęć dla wszystkich roczników w poszczególnych dniach (pozycja 1).

Jak widzisz nie ma już 17 grup, ale jest pewne rozbicie np. dla roku pierwszego (pozycja 3). Podzielono go na L1-L4 oraz K1 i K2. To nic innego jak podział na grupy. Litera L dotyczy grup laboratoryjnych, a litera K grup ćwiczeniowych (zwanych inaczej konwersatoriami, stąd to K). Po pierwszym roku znikają grupy ćwiczeniowe i pojawiają się tzw. specjalizacje kierunkowe. Widać to wyraźniej np. na trzecim roku (pozycja 4).

Dodatkowo w omawianym planie zajęć przy poszczególnych zajęciach pojawiają się szczegóły (pozycja 5). Są to kolejno: nazwa przedmiotu, rodzaj zajęć (W – wykład, K – ćwiczenia, L – laboratorium), tytuł i nazwisko prowadzącego, numer sali oraz informacja czy zajęcia odbywają się co tydzień, czy w innych odstępach czasowych.

Kluczową informacją dla studenta jest komunikat o zmianach (pozycja 2). Niestety szczególnie na początku każdego semestru plan zając może ulegać zmianom. Wynika to z faktu, że niektórzy wykładowcy będą zmieniali swoje dostępności, które potem będzie musiał uwzględnić osoba, która przygotowała ten plan.

Rysunek: Trójkątny schemat na planie zajęć
źródło: opracowanie własne wg [3]

Czasami możesz się jeszcze natknąć w planie zajęć na trójkątny schemat jak powyżej. Będzie to oznaczało, że zajęcia odbywają się na zmianę. Przyznam się jednak szczerze, że stworzyłem ten symbol na potrzeby tego artykułu, ponieważ nie mogłem znaleźć planu, który miałby podobne oznaczenie. Było ono powszechne, kiedy studiowałem. Może obecni twórcy planów zajęć dla studentów stwierdzili, że jest to symbol, który sprawia żakom kłopot. Nie wiem. Chociaż faktycznie przypominam sobie, że ja i moi koledzy też mieliśmy z tym niezłą rozkminię. 🙂

Sytuacja, która może Ci się przydarzyć

Może się zdarzyć, że jakimś sposobem nie znajdziesz się na żadnej liście. Wtedy musisz jak najszybciej udać się do dziekanatu i zgłosić zaistniałą sytuację. Nie chcesz chyba, żeby prowadzący nie zaznaczali Twojej obecności na obowiązkowych zajęciach. A jeżeli tak się stanie, to nie czekaj aż dziekanat zaktualizuje listy. Zgłoś to prowadzącemu zajęcia po tym jak sprawdzi listę obecności lub na koniec zajęć.

Podsumowanie

Na koniec dodam tylko, że strony internetowe zdecydowanej większości Uczelni i ich poszczególnych wydziałów w Polsce to jakieś nieporozumienie. Są nieintuicyjne i nieprzyjazne użytkownikowi. Znalezienie konkretnego planu zajęć dla studentów pierwszego roku studiów stacjonarnych wybranego wydziału sprawiło mi wiele trudności lub było wręcz niemożliwe. Przy trzecim planie zajęć zrezygnowałem z tego sposobu przechodząc na wyszukiwanie Googlowskie. Serdecznie polecam Ci ten sposób, jeśli chcesz zaoszczędzić mnóstwo czasu. Zamiast szukać na stronie swojej Uczelni, lepiej wpisz odpowiednią frazę w wyszukiwarkę np. „plan zajęć XYZ studia stacjonarne rok 1”.

Wyślij link do tego artykułu komuś ze swojego roku, może mu się przyda 😉

Bibliografia:

1. Badania, obserwacje i życiowe doświadczenia autora oraz jego znajomych i przyjaciół. 🙂
2. https://www.il.pw.edu.pl/images/artykuly/wil/Dziekanat/ST_I_sem1.pdf (stan na 07.10.2019r.)
3. http://mazowiecka.edu.pl/wp-content/uploads/2019/10/Informatyka-02.10.19r..pdf (stan na 07.10.2019r.)